کاهش محسوس بارندگی پاییز و زمستان پارسال در گلستان، آرام آرام عواقب خود را آشکار کرده و زنگ خطر کمبود آب در فصل گرما را به صدا درآورده که یکی از آن‌ها کم‌شدن ۶۰ درصدی ذخایر آب پشت سدهای استان است.

بر اساس اطلاعات شرکت آب منطقه‌ای گلستان، در حال حاضر ۲۱ میلیون و ۲۸۴ هزار متر مکعب آب معادل ۸.۷ درصد ظرفیت کل پشت سدهای گلستان ذخیره شده که این رقم در مدت زمان مشابه پارسال ۶۰ میلیون و ۳۶ هزار متر مکعب معادل ۲۴.۷ درصد ظرفیت کل بود.

رشد جمعیت در کنار پدیده افزایش دما به عنوان معضلی فراگیر و جهانی، مصرف آب گلستانی‌ها را تا حد زیادی افزایش داد و باعث شد تامین نیاز ساکنان این استان به سمت دشواری حرکت کند و قطعی مکرر آب، آرام آرام به جزو جدایی ناپذیر زندگی گلستانی‌ها به خصوص ساکنان شهرهای بزرگ تبدیل شود.

هر چند آبشارهای متعدد و جنگل‌های سرسبز، پدیده کم آبی و خشک‌کامی گلستان موضوعی به ظاهر غیرقابل باور است اما باید پذیرفت مدتهاست که قطع و کمبود آب آشامیدنی مهمان دایمی فصول گرم و حتی پاییزی ساکنان این استان شده است.

تنش آبی و خشکسالی کم‌سابقه سال‌های اخیر علاوه بر مشکلات تامین آب آشامیدنی، کشاورزان گلستان را هم در تامین آب مورد نیاز زراعت درمانده کرده و پویایی اقتصاد این استان را به خطر انداخته است.

گلستان با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی مناسب، رودخانه های پرآب و مهمی چون گرگان رود، قره سو، اترک سفلی، شرق خلیج گرگان و نکارود به طول ۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر دارد اما کاهش بارندگی موجب شده این رودها همانند دهه‌های قبل پرآب نباشد.

با توجه به وجود این رودخانه‌ها، تاکنون ۱۴ سد در مناطق مختلف استان برای مهار سیلاب، تامین آب زمین‌های زراعی پایین دست سدها و حتی صنعت با ظرفیت ذخیره سازی سالانه حدود ۲۹۰ میلیون مترمکعب آب ساخته یا در حال بهره برداری است.

همچنین در این استان شمالی از ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب در دسترس شامل یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون متر مکعب زیرزمینی و ۸۸۸ میلیون متر مکعب آب سطحی، ۸۴ درصد آن به بخش کشاورزی، ۱۰ درصد برای آشامیدنی و سه درصد هم برای هریک از حوزه های صنعت و محیط زیست در نظر گرفته می شود.

یکی از اشکالات اساسی در موضوع تامین آب آشامیدنی گلستان آن است که در حال حاضر همه آب مورد نیاز مردم استان از چاه‌ها تامین می‌شود و ظرفیت دیگری برای این بخش ایجاد نشده است.

در کنار تکیه بر توان چاه برای تامین آب آشامیدنی، استفاده غیرمجاز از منابع آب زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و برداشت بی‌رویه، سفره‌های زیرزمینی را با کاهش فراوان مواجه ساخته و آسیب‌های آن از جمله خطر فرسایش را جدی‌تر از همیشه کرده است.

مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری از تاسیسات آبی شرکت آب منطقه‌ای گلستان با اعلام کاهش شدید منابع آبی استان گفت: مقدار آب ذخیره پشت سدهای استان در آخرین روزهای ماه اردیبهشت امسال در مقاسیه با زمان مشابه سال قبل حدود ۶۰ درصد کمتر شد.

موسی برزگر اظهار کرد: در حال حاضر ۲۱ میلیون و ۲۸۴ هزار متر مکعب آب معادل ۸.۷ درصد ظرفیت کل پشت سدهای گلستان ذخیره شده که این رقم در مدت زمان مشابه پارسال ۶۰ میلیون و ۳۶ هزار متر مکعب معادل ۲۴.۷ درصد ظرفیت کل بود.

وی بیان کرد: مجموع حجم ذخیره آب سدهای گلستان ۲۴۴ میلیون و ۲۵ هزار متر مکعب است.

برزگر ادامه داد: اکنون در مخازن نگارستان ۱۲ میلیون و ۷۶ هزار متر مکعب معادل ۵۳.۲ درصد، شهید چمران ۵۰۰ هزار مترمکعب معادل ۱۶.۷ درصد، بوستان ۳ میلیون و ۳۲۰ هزار متر مکعب معادل ۱۰.۷ درصد، آلماگل ۲۷۰ هزار متر مکعب معادل ۵.۴ درصد، اینچه برون ۳۰۰ هزار متر مکعب معادل ۳.۵ درصد، گلستان ۸۵۰ هزار متر مکعب معادل ۲ درصد، دانشمند ۳۲۰ هزار متر مکعب معادل ۲ درصد، وشمگیر ۴۲۰ هزار متر مکعب معادل ۱.۱ درصد و آلاگل ۵۰۰ هزار متر مکعب معادل ۹ دهم درصد از ظرفیت مخزن آب وجود دارد.

برزگر کاهش مقدار آب موجود در سدهای و تالاب سدهای استان را نتیجه تداوم کم بارشی در سال آبی جاری و شدت خشکسالی و افزایش دما عنوان کرد.

گلستان واقع در شمال کشور طی ۲ سال اخیر با پدیده خشکسالی و کم بارشی شدید مواجه شده و منابع آبی اعم از سطحی و زیرزمینی آن به شدت افت کرده است.

  • منبع خبر : خبرگزاری ایرنا