گلستان تالاب های فراوانی دارد که مهمترین آنها تلاب بین الملل آلماگل، آلاگل و آجی‌گل زیر حفاظت یا ثبت کنوانسیون بین المللی رامسر با مشارکت ۱۶۹ کشور جهان است که بر حفاظت و بهره‌برداری معقول از تالاب‌ها تاکید دارد.

این سه تالاب بین المللی که در بخش داشلی برون گنبدکاووس نزدیک به مرز ایران و ترکمنستان و در فاصله نزدیکی نسبت به هم واقع شدند در مجموع افزون بر ۳ هزار هکتار مساحت دارند که بزرگترین آنها آلاگل با ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار،سپس آجی‌گل با ۳۲۰ هکتار و در نهایت آلماگل با ۲۰۷ هکتار است.

حداقل حجم آب تالاب‌های بین المللی گنبدکاووس با عمق ۲ تا چهار متر و در شرایط عادی و بارش‌های مناسب بین ۸۰ تا ۸۵ میلیون مترمکعب است اما به سبب کم بارشی و خشکسالی در چند سال اخیر با بحران کم آبی مواجه شدند.

به دلیل بارش کم باران در زمستان گذشته ۲ تالاب آلاگل و آجی‌گل به طور کامل خشک شدند و تالاب آلماگل در آستانه خشک شدن قرار داشت.

این تالاب‌ها در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان قرار دارند و تامین آب آن‌ها از طریق سیلاب‌های فصلی رودخانه مرزی اترک است.

بر اساس محاسبات صورت گرفته ارزش اکولوژیکی تالاب‌ها حدود ۱۰ برابر بیشتر از جنگل‌ها و ۲۰۰ برابر بیشتر از زمین‌های زراعی است چرا که با توجه به تنوع زیستی زیاد نقش مهمی در کاهش گرمای زمین ایفا می‌کند.

این حوضه‌های آبی به طور معمول دی اکسیدکربن را توسط گیاهان جذب و آن‌ را تبدیل به مواد آلی می‌کنند و این باعث می‌شود تا گرمایش کره زمین کاهش یابد، همچنین می‌توانند شرایط آب و هوایی را در یک منطقه متعادل کنند و هیدرو اقلیم‌های خاصی را به وجود آورند که موجب بالا رفتن ارزش‌های زیستگاهی یک منطقه می‌شود.

کارشناسان معتقدند کاهش بارندگی و تاثیر آن در افزایش سطح خشکی تالاب‌ها و ذخایر آبی، ورود پرندگان مهاجر برای سکونت چند ماهه به زیستگاهای گلستان را کاهش داده که مهمترین عامل آن کم آبی است.

رییس اداره حفاظت محیط زیست گنبدکاووس گفت: براثر بارش‌های دهه نخست اردیبهشت ماه جاری در مناطق شرقی گلستان، مناطق بالادست در استان خراسان شمالی و جاری شدن رواناب در رودخانه مرزی اترک، ۲۲۵ هکتار از پهنه آبی ۲ تالاب بین‌المللی “آجی گل و آلماگل” در نواحی شمالی این شهرستان احیا شد.

احمد احمدی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: از این میزان پهنه آبی ایجاد شده به سبب بارش باران، سهم تالاب آجی گل از صفر به ۲۲۰ هکتار و سهم تالاب آلماگل نیز از ۵۰ به ۵۵ هکتار افزایش یافت.

وی بابیان این‌که از بارش‌های بازه زمانی اشاره شده، آبی به تالاب آلاگل نرسید، اضافه کرد: از سال گذشته به سبب کم بارشی و خشکسالی ۲ تالاب “آجی گل و آلاگل” گنبدکاووس به طور کامل و ۹۰ درصد وسعت تالاب آلماگل این شهرستان خشک شدند.

احمدی ادامه داد: مطابق قوانین حفاظت و احیای تالاب‌ها، تامین آب تالاب‌ها بعد از آب آشامیدنی در رتبه دوم قرار دارد ضمن اینکه وزارت نیرو مکلف است براساس برآورد حق آبه تالاب‌ها در شرایط خشکسالی و ترآبی توسط سازمان حفاظت محیط زیست را تامین کند.

تالاب‌های بین‌المللی “آلاگل، آجی‌گل و آلماگل” همزمان با برگزاری نخستین نشست پژوهشگران سازمان جهانی حفاظت از طبیعت در سال ۱۳۵۰ که در “رامسر” و با هدف صیانت از تالاب‌ها و حمایت بهتر از زیستمندانی که در این پهنه‌های آبی طبیعی زیست می‌کنند، تحت عنوان “کنوانسیون رامسر” به ثبت این سازمان جهانی رسیدند.

این سه تالاب بین المللی که در بخش “داشلی برون” شهرستان گنبدکاووس نزدیک به مرز ایران و ترکمنستان و در فاصله نزدیکی نسبت به هم واقع شدند در مجموع افزون بر ۳ هزار هکتار مساحت دارند که بزرگترین آنها آلاگل با ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار،سپس آجی‌گل با ۳۲۰ هکتار و در نهایت آلماگل با ۲۰۷ هکتار است.

حداقل حجم آب تالاب‌های بین المللی گنبدکاووس با عمق ۲ تا چهار متر و در شرایط عادی و بارش‌های مناسب بین ۸۰ تا ۸۵ میلیون مترمکعب است اما به سبب کم بارشی و خشکسالی در چند سال اخیر با بحران کم آبی مواجه شدند.