راه‌اندازی اردوگاه دولتی نگهداری و درمان معتادان متجاهر (ماده ۱۶) در شرق استان گلستان به مرکزیت گنبدکاووس برای نخستین بار ۲۳ تیر ۱۳۹۸ توسط فرمانده انتظامی شهرستان در جلسه شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر مطرح شد.

سرهنگ محمود علیفر در آن جلسه به سبب اختصاص سهمیه اندک به گنبدکاووس در معرفی معتادان متجاهر به تنها مرکز دولتی ترک اعتیاد گلستان در گرگان، خواستار افزایش سهمیه یا راه‌اندازی مرکز مشابه در این شهرستان مرزی شده بود.

این مقام مسئول همچنین سه سال بعد در ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ در نشست خبری بر بایستگی بیشترشدن گنجایش نگهداری مددجو در اداره زندان و نیز ساخت اردوگاه ترک اعتیاد ماده ۱۶ تاکید کرد و گفت: با انجام‌شدن این زیرساخت‌، امنیت پایدار و پسندیده در گنبدکاووس ایجاد خواهد شد.

علیفر افزود: ۹۰ درصد دزدی‌های کوچک گنبدکاووس توسط معتادان متجاهر انجام می‌شود که ۸۰ درصد آنان پیشینه‌دار هستند اما به سبب نبود اردوگاه ترک اعتیاد دولتی ماده ۱۶ و کمبود گنجایش نگهداری سه مرکز بخش غیردولتی و نیز پایین بودن گنجایش نگهداری مددجو در اداره زندان، نمی‌توان آنها را به‌طور کامل دستگیر کرد.

گشت و گذار آزادانه معتادان متجاهر با سر و وضع نامرتب و کثیف در راه‌های شهری و روستایی و گردهمایی آنان در برخی کوی و برزن‌های شهری بویژه مقابل مدارس و دزدی از شهروندان و مجتمع‌های مسکونی‌، گلایه شهروندان شرق گلستان بویژه گنبدکاووس را به همراه داشت و آنان جمع‌آوری و دستگیری این خوگران و جابه‌جایی آنان به مراکز و اردوگاه‌های نگهداری ترک اعتیاد را خواستار شدند.

در پاسخ به این مطالبه عمومی فرماندهان انتظامی شرق گلستان و گنبدکاووس اعلام می‌کردند که جمع آوری معتادان متجاهر برای پلیس در کمتر از ۲۴ ساعت امکان پذیر است ولی مکان و زیرساخت لازم برای نگهداری این افراد وجود ندارد و لازم است دستگاه‌های متولی از جمله فرمانداری، شهرداری و بهزیستی به وظایف خود در این خصوص عمل کنند.

ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر گلستان به ۹۰۰ نفر افزایش می‌یابد

به دنبال این درخواست‌ فرماندهان انتظامی و مردم شرق گلستان ۱۱ آبان ۱۴۰۱ دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از فراهم شدن مقدمات افزایش ظرفیت مراکز نگهداری معتادان متجاهر استان از ۱۰۰ نفر فعلی به ۹۰۰ نفر در ۲ شهر گرگان و گنبدکاووس خبر داد و بیان کرد: این افزایش گنجایش در قالب یک طرح توسعه و ایجاد ۲ مرکز جدید ویژه معتادان زن و مرد خواهد بود.

مهدی طالبی افزود: شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان از ابتدای امسال و با حمایت‌ مجموعه استانداری و دستگاه قضایی استان و برای ایجاد ظرفیت‌های جدید دولتی (ماده ۱۶) برای جمع‌آوری و درمان معتادان متجاهر در مرحله نخست اقدام به افزایش گنجایش این مراکز از ۱۰۰ نفر به ۹۰۰ نفر کرد.

وی اضافه کرد: براساس این تصمیم گنجایش تنها مرکز دولتی نگهداری و درمان معتادان متجاهر گلستان در منطقه «توسکستان» گرگان و در قالب طرح توسعه از ۱۰۰ نفر به ۴۰۰ نفر افزایش می‌یابد و ۲ مرکز جدید در شهر گنبدکاووس یکی با ظرفیت ۴۰۰ نفر برای مردان و دیگری با ظرفیت ۶۰ نفر برای زنان راه‌اندازی می‌شود.

بلافاصله پس از این اعلام نظر دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان، عملیات راه‌اندازی مرکز نگهداری معتادان متجاهر و درمان آنها موسوم به ماده ۱۶ با ظرفیت ۴۰۰ نفر در گنبدکاووس و در سه سوله از پیش ساخته شده متعلق به یکی از دستگاه‌های خدماتی این شهرستان آغاز شد.

متولیان امر در مصاحبه‌های مختلف اعلام می‌کردند که با تامین اعتبار مورد نیاز و همراهی نیکوکاران این مرکز در کوتاهترین زمان راه‌اندازی و تجهیز خواهد شد و حتی فرماندار گنبدکاووس در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ و در جلسه شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر این شهرستان اعلام کرد که اگر منابع مالی تامین شده برای این مرکز جذب نشود، ممکن است اعتبارات برگشت داده شود.

راه‌اندازی مرکز ماده ۱۶ گنبدکاووس شاید وقتی دیگر

باوجود تاکید مدیران ارشد گلستان و مسئولان شهرستان گنبدکاووس مبنی بر شتاب در به پایان رساندن مرکز نگهداری و درمان معتادان متجاهر در این شهرستان و وعده تکمیل و بهره‌برداری از آن در چند مناسبت از جمله دهه فجر پارسال و هفته دولت امسال اما همچنان خبری از افتتاح این مرکز نیست.

آخرین اظهارنظر استاندار گلستان مربوط به جلسه شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر این استان در ۲ اردیبهشت امسال است که دستور به تکمیل اردوگاه ماده ۱۶ در گنبدکاووس و توسکستان گرگان تا هفته دولت سال‌جاری توسط دستگاه‌های متولی داد.

علی محمد زنگانه، تسریع در راه‌اندازی اردوگاه ماده ۱۶ در توسکستان و گنبدکاووس را ضروری دانست و از دستگاه‌های وابسته خواست در این حوزه کار جهادی انجام دهند و خیرین را برای اتمام این پروژه پای کار بیاورند.

وی با قدردانی از همراهی خیرین برای تکمیل اردوگاه ماده ۱۶ توسکستان و گنبدکاووس از فرمانداران گرگان و گنبدکاووس نیز خواست تکمیل این پروژه را جزو کار ویژه‌ خود در سال جدید قرار دهند و آنها را با همت جهادی تا هفته دولت آماده افتتاح کنند.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان هم در این جلسه از تسریع در آغاز به کار اردوگاه ماده ۱۶ گنبدکاووس و گرگان خبر داد و گفت: فرمانداران گرگان و گنبدکاووس متولی راه‌اندازی اردوگاه‌های ماده ۱۶ شدند تا به کمک شهرداران به این مساله سرعت ببخشند.

مهدی طالبی افزود: با راه‌اندازی و آغاز به کار کامل مراکز ماده ۱۶ گلستان ظرفیت نگهداری معتادان متجاهر در استان به هزار نفر افزایش می‌یابد.

با گذشت ۲ ماه از هفته دولت هنوز مرکز نگهداری و درمان معتادان متجاهر شرق گلستان به مرکزیت گنبدکاووس به بهره برداری نرسیده است و این موضوع انتقاد دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان به همراه داشت.

مهدی طالبی، ۲۵ مهر امسال در جلسه شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گنبدکاووس یکبار دیگر برلزوم شتاب در تکمیل مرکز نگهداری و ترک اعتیاد موسوم به ماده ۱۶ شرق گلستان در این شهرستان مرزی توسط دستگاه‌های متولی بویژه شهرداری و بهزیستی تاکید کرد و گفت: زمانی ساخت این مراکز جزو اولویت‌های استان بود اما اکنون گلستان جزو ۶ یا هفت استانی است که چنین مراکزی ندارند.

وی اذعان کرد: ساخت مراکز نگهداری و درمان معتادان متجاهر موسوم به ماده ۱۶ باید حداقل ۱۲ سال پیش در استان گلستان احداث می‌شد که در این خصوص غفلت شده است.

طالبی ادامه داد: شهرداری و بهزیستی برابر قوانین مکلف به ایجاد زیرساخت‌های لازم برای نگهداری و درمان معتادان متجاهر در شهرها هستند.

نبود مرکز ماده ۱۶، کاستی بزرگ گنبدکاووس است

باوجود وعده متولیان حوزه مبارزه با موادمخدر گلستان و مدیران گنبدکاووس و نیز آغاز کار راه‌اندازی و تجهیز مرکز ماده ۱۶ شرق استان در این شهرستان مرزی از حدود ۲ سال پیش، نبود چنین مرکزی به گفته فرمانده انتظامی گنبدکاووس از کاستی‌های بزرگ دومین شهر بزرگ گلستان است.

سرهنگ نادعلی صادقی فرمانده انتظامی گنبدکاووس، ۱۸ مهر امسال از نبود زیرساخت لازم برای نگهداری معتادان متجاهر ( مرکز ترک اعتیاد ماده ۱۶) در این شهرستان ابراز گلایه کرد و نبود آن‌را از کاستی‌های بزرگ این شهرستان دانست.

وی با تکرار این مطلب که جمع آوری معتادان متجاهر برای پلیس کاری ندارد، افزود: ایجاد زیرساخت نگهداری این افراد برعهده پلیس نیست و دیگر دستگاه‌های متولی مانند شهرداری و بهزیستی باید نسبت به ایجاد اماکن مناسب برای ترک اعتیاد اقدام کنند.

سرهنگ صادقی اضافه کرد: باوجود وعده‌های مکرر متولیان در راه‌اندازی مرکز ماده ۱۶ در گنبدکاووس در مناسبت‌های مختلف مانند «دهه فجر و هفته دولت» و یا این ماه و آن ماه کردن اما همچنان این وعده محقق نشده است.

وی تصریح کرد: اگر مرکز ماده ۱۶ در شرق گلستان به مرکزیت گنبدکاووس راه‌اندازی شود حداقل تا ۶۰ درصد آمار گونه‌های دزدی و آسیب‌های اجتماعی در این منطقه کاهش خواهد یافت.

مرکز ماده ۱۶ شرق گلستان ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد

فرماندار گنبدکاووس که مسئولیت پیگیری و نظارت بر راه‌اندازی مرکز ترک اعتیاد ماده ۱۶ شرق استان گلستان با ظرفیت ۴۰۰ نفر در این شهرستان را برعهده دارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، پیشرفت فیزیکی این مرکز را ۶۰ درصد اعلام کرد.

مهدی دهرویه افزود: برای راه‌اندازی مرکز ترک اعتیاد ماده ۱۶ در گنبدکاووس تاکنون حدود ۱۰۰ میلیارد ریال هزینه شده که ۵۰ میلیارد ریال توسط شهرداری این شهر، ۲۸ میلیارد ریال توسط شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر گلستان و بقیه از سوی نیکوکاران هزینه شده است.

وی بابیان اینکه تکمیل این مرکز حداقل به ۵۰ تا ۷۰ میلیارد ریال اعتبار دیگر نیاز دارد، اضافه کرد: در جلسه‌ای که قرار است طی چند روز آینده در سازمان همیاری شهرداری‌های گلستان برگزار شود، منابع مورد نیاز با مساعدت همه شهرداری‌های شرق استان تامین و این مرکز هرچه سریعتر راه‌اندازی شود.

دهرویه ادامه داد: راه اندازی و افتتاح مرکز ماده ۱۶ در گنبدکاووس که یک مطالبه مردمی است، مورد تاکید استاندار گلستان، دادستان‌های مرکز استان و این شهرستان نیز بوده و همگی در این خصوص نگرانی دارند.

به گفته وی، مرکز ماده ۱۶ ترک اعتیاد زنان گنبدکاووس در هفته دولت سال قبل با ظرفیت پذیرش ۴۵ نفر افتتاح و مشغول فعالیت است.

نیمی از جمعیت حدود ۲ میلیون نفری گلستان در هفت شهرستان «گنبدکاووس، رامیان، آزادشهر، مینودشت، گالیکش، کلاله و مراوه‌تپه» درشرق این استان سکونت دارند.