به اعتقاد کارشناسان کم آبی، تهدید جدی برای این استان‌ برتر تولیدکننده انواع محصولات کشاورزی به شمار می‌رود که تنها راه مقابله با این تهدید و پیامدهای آن، تغییر الگوی کشت و ترویج کشاورزی فشرده است.

طرح الگوی کشت که اجرای آن از نیمه دوم پارسال ابلاغ شد می‌تواند ضمن رفع موانع تولید، تحولی پایدار در تامین نیاز کشور و رونق اقتصاد بهره برداران و استان، ایجاد کند.

به گفته کارشناسان و دست اندارکاران مرتبط بخش کشاورزی در گلستان، اجرای طرح الگوی کشت از نیازهای مهم اقتصاد این به عنوان استانی پیشرو در تولید محصولات راهبردی کشاورزی به شمار می‌رود.

عملیاتی شدن طرح مزبور در گلستان سبب رفع مشکلات فراروی بهره برداران در زمان کاشت، داشت و برداشت محصولات، افزایش راندمان مصرف آب زراعی، تولید محصول متناسب با نیاز و ایجاد ارزش افزوده خواهد شد.

گلستان با بیش از ۲۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و جای دادن هفت اقلیم از ۱۳ اقلیم دنیا در شمال کشور، جزو استان‌های شاخص در بخش کشاورزی است به طوری که ۹۲ محصول زراعی و باغی در استان تولید می‌شود.

دبیر خانه کشاورزی گلستان با اشاره به این که اجرای طرح الگوی کشت به یک برنامه جامع حمایتی احتیاج دارد، گفت: با تعیین پشتیبان برای این طرح، می‌توان مزایای آن را به جامعه هدف اطلاع رسانی کرده و ملزومات آن را برای اجرا فراهم کرد.

علیقلی ایمانی در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: در اجرای این طرح مهم باید سه موضوع مهم شامل توجه به نیاز کشور در تولید محصولات راهبردی از جمله گندم، کلزا، ذرت و جو، لحاظ شرایط اقلیم هر منطقه برای تولید محصولات و اقتصاد خانوار با ارائه بسته تشویقی و ایجاد انگیزه باید مدنظر برنامه‌ریزان آن قرار گیرد.

ایمانی ادامه داد: علاوه بر این، مدیریت بازرگانی در تولید محصولات کشاورزی هم باید مدنظر قرار گیرد تا به پایداری تولید کمک کرده و اگر محصولی بیش از نیاز تولید شود زمینه صادرات و ارزآوری آن فراهم شود.

وی خاطرنشان کرد: در گلستان هم برای بهره‌برداری خوب از اجرای الگوی کشت، باید همه دستگاه‌ها از جهادکشاورزی استان پشتیبانی لازم را انجام دهند.

لزوم ارائه مدل استانی

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی گفت: الگوی کشت در سطح ملی تعریف شده و در استان گلستان هم باید مدلی مناسب برای حل مسائل و مشکلات پیشروی اجرای آن در منطقه ارائه شود.

غلامرضا منتظری افزود: برای شتاب بخشیدن به اجرای طرح مزبور در گلستان باید از تجربه علمی استادان مرتبط دانشگاه، خانه کشاورز و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی در استان به خوبی استفاده شود.

وی با تاکید بر بیان اهمیت و مزایای اجرای الگوی کشت برای جامعه هدف در استان، گفت: باید الزمات آن را به درستی تعریف شود تا از این ظرفیت برای رونق کشاورزی و تاثیرگذاری آن در اقتصاد مردم منطقه به خوبی استفاده شود.

ترویج الگوی کشت

دبیر مجمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم با اشاره به اهمیت اجرای الگوی کشت و نقش آفرینی آن در گلستان گفت: سرمایه‌گذاری در بیان کردن اهمیت اجرای این طرح نزد بهره برداران بسیار مهم است.

رضا آریانپور افزود: انتظار است که الگوی کشت در این استان هرچه زودتر عملیاتی شودچراکه علاوه بر، سوددهی برای بهره برداران، کمک کننده توسعه اقتصادی استان خواهد بود.

وی بیان کرد: باید اجرایی شدن الگوی کشت در دستور کار مشترک دستگاه های مرتبط استانی قرار گیرد و برای رفع موانع آن هم از طریق ملی پیگیری شود.

پیشنهاد برای تامین نیازمندی اجرای الگوی کشت

نماینده مردم علی آبادکتول هم با بیان این که اجرای الگوی کشت به الزاماتی نیاز دارد، گفت: پیشنهادها برای تامین نیازمندی‌های اجرای این طرح مهم در استان توسط دستگاه‌های مرتبط جمع بندی و به مجمع نمایندگان ارائه داده تا در برنامه توسعه هفتم کشور تامین منابع مالی آن گنجانده شود.

رحمت الله نوروزی افزود: کشاورزی پیشگام اقتصادی گلستان بوده و برای استفاده بهینه از ظرفیت این بخش در رونق اقتصادی استان باید موانع سر راه آن برداشته شود که اجرای الگوی کشت یکی از راه‌های شتاب بخشیدن به رفع موانع است.

فعالیت دبیرخانه الگوی کشت در گلستان

مدیرکل جهادکشاورزی گلستان با اشاره به این که اجرای الگوی کشت یکی از نیازهای توسعه بخش کشاورزی استان به شمار می‌رود، گفت: دبیرخانه اجرای این طرح از نیمه دوم سال قبل در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان راه‌اندازی شده است.

محمد برزعلی افزود: دراین استان اجرای الگوی کشت، برپایه آب کشاورزی است و پیگیری سرمایه‌گذاری هم با اولویت اجرای طرح های زودبازده تامین آب زراعی از آب‌بندان و قنات و زراعت ارقام متناسب با سازگاری منطقه خواهد بود.

پوشش دیمزارهای گلستان در اولویت الگوی کشت

سرپرست مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان هم با اشاره به این که اجرای الگوی کشت بعد از ۵۰ سال توسط دولت سیزدهم احیا می‌شود، گفت: رویکرد اصلی اجرای الگوی کشت در این استان توجه و سرمایه گذاری در افزایش راندمان تولید در دیمزارهای استان است.

علیرضا صابری افزود: در برنامه‌ریزی اجرای این طرح مهم در استان تلاش شده از ظرفیت بخش کشاورزی منطقه برای ایجاد امنیت غذایی کشور ایفای نقش شود.

وی گفت: در اجرای طرح مزبور در استان به دنبال حل کمبود آب کشاورزی برای تولید هستیم و از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در استان انتظار داریم به اجرای این طرح تحول زا در اقتصاد استان کمک کنند.

وی یادآور شد: شتاب دادن به طرح‌های تامین آب کشاورزی در گلستان از جمله تامین حق آبه استان از رودخانه اترک در خراسان شمالی و شیرین سازی آب خزر با تعیین سهم بری استان از طریق وزاراتخانه امورخارجه، ضروری است.

صابری با تاکید بر سرمایه‌گذاری بیشتر در حمایت برای معرفی ارقام محصول کشاورزی مقاوم به شوری و خشکی دراستان، گفت: ۱۷ رقم محصول زراعی برای کشت در زمین‌های مقاوم به خشکی و شوری معرفی شده وجود دارد و در اجرای این طرح برنامه‌ریزی ویژه دیده شده است.

وی با تاکید بر بازگشت ۶۵ هکتار زمین مرکز تحقیقات کشاورزی استان گلستان در گنبدکاووس که اختصاص به نهضت ملی مسکن یافته است، افزود: در زمین های این مرکز، طرح های تحقیقاتی معرفی رقم های مقاوم به خشکی و شوری انجام و به بهره برداران نه تنها در استان بلکه کشور معرفی می‌شود.

به گفته صابری، طرح الگوی کشت در گلستان عملیاتی شده و طی سال‌های آینده به تدریج گسترش می‌یاید و تبیین الگوی کشت برای جامعه هدف با بهره‌گیری از ظرفیت ائمه جمعه و روحانیان استان، آغاز شده است.

ابلاغ اجرای الگوی کشت به ۱۴ شهرستان

دبیر الگوی کشت استان گلستان گفت: طرح الگوی کشت ۱۴ محصول زراعی در این استان تهیه شده و برای اجرا به ۱۴ شهرستان‌ تابعه ابلاغ شده است.

علیرضا کیانی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی افزود: محصولات زراعی که برای اجرای الگوی کشت در گلستان معرفی شده شامل گندم، جو، کلزا، برنج، سویا، پنبه، ذرت علوفه‌ای، چغندرقند، سیب زمینی، گوجه فرنگی، یونجه، نخود، پیاز و ذرت دانه‌ای است.

به گفته وی در اجرای این طرح در استان قرار است تولیدات محصول زراعی در زمین‌های دیم ۵۵ درصد، آبی ۱۸ درصد و درآمد ناخالص از دیم‌زارها ۴۰ و آبی ۱۰ درصد افزایش یابد.

کیانی یادآور شد: تمرکز اجرای الگوی کشت در استان روی زمین‌های دیمزار با افزایش ۳۰ درصد سطح بوده و در مقابل سطح زمین‌های آبی زیر کشت، پنج درصد کاهش می‌یابد.

وی بر فرهنگ سازی در اجرای طرح الگوی کشت در میان جامعه کشاورزی استان تاکید کرد.

مطابق داده‌های جهادکشاورزی گلستان، در بخش کشاورزی این خطه ۲۲۰ هزار خانوار بهره‌بردار فعالیت دارند و معادل ۳۸ درصد اشتغال خالص استان را به خود اختصاص می‌دهند.

گلستان در تولید ۱۵ محصول راهبردی کشور شامل دانه‌های روغنی کلزا، سویا و آفتابگردان، هلو، توتون و گوشت مرغ رتبه اول، گندم، چغندرقند و خرمالو مقام دوم، شلتوک (برنج)، پیله تر ابریشم، میگو و پنبه رتبه سوم، ماهیان پرورشی و خاویاری رتبه چهارم و جو و زیتون رتبه پنجم کشوری را دارد.

اجرای الگوی کشت در کشور سبب کاهش ۶ درصدی مصرف آب معادل (۳ میلیارد مترمکعب)، افزایش ۱۸ درصدی بهره‌وری آب، افزایش ۱۱ درصدی تولید، صرفه‌جویی ۲.۲ میلیارد دلاری ارزی، افزایش ۴.۵ میلیون تنی تولیدات دیمزارها و افزایش ۱۵۸ درصدی تولید دانه‌های روغنی می‌شود.

الگوی کشت عبارت است از تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان و بهره‌گیری بهینه ازظرفیت‌های منطقه‌ای با رعایت اصول اکوفیزیولوژیک تولید محصولات کشاورزی در راستای حفظ محیط زیست است.