انجمن‌ اولیا و مربیان مدارس افزون بر سه دهه قدمت دارند و به اعتقاد کارشناسان می‌تواند بازوی اجرایی توانمندی برای مدیر و معلمان یک آموزشگاه در پیشبرد اهداف عالی نظام تعلیم و تربیت دانش آموزان باشد اما به نظر می‌رسد این تشکل از نگاه برخی مدیران مدارس مزاحم رسیدن به اهداف آموشی است.

به گزارش ایرنا، مساله تعلیم و تربیت نسل آینده و نقش ۲ کانون مهم و مکمل یکدیگر در این موضوع یعنی خانه و مدرسه از گذشته مورد توجه دست اندرکاران نظام تعلیم و تربیت و کارشناسان این حوزه قرار داشت زیرا آنها معتقدند که هیچ یک از این ۲ کانون به تنهایی نمی‌توانند در آموزش و پرورش نوباوگان جامعه موفق شوند.

اگرچه در گذشته و شاید هم در زمان حاضر آنچه که از ارتباط اولیا با مدرسه بیشتر به ذهن متبادر می‌شود جنبه استفاده از مشارکت مالی خانواده‌ها برای رتق و فتق امور مدرسه است اما در اساسنامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان که در تاریخ  ۱۹ خرداد ۱۳۶۷ مصوب شد، شرح اهداف و وظایف خوبی برای این تشکل مردم نهاد پیش بینی شده که شناخت و عمل صحیح به آنها می‌تواند بحث بسیار مهم تعلیم و تربیت نسل آینده را در مسیر صحیح آن هدایت نماید.

آگاه‌تر ساختن پدران، مادران و مربیان به معارف اسلامی، تبیین مسوولیت‌ها و تقویت احساس آن در اولیا و مربیان نسبت به مسائل پرورشی فرزندان، ایجاد، تقویت و تحکیم رابطه صمیمی بین اولیا و مربیان ازیک طرف و فرزندان از طرف دیگر، فراهم کردن موجبات تحکیم مبانی شخصیت و تقویت خودآگاهی در کودکان، نوجوانان و جوانان، مطالعه و بررسی علل ناسازگاری و یا عواملی که مانع رشد بدنی و روانی کودکان، نوجوانان و جوانان کشور بشود و آشنا ساختن اولیا به مسائل اقتصادی خانواده و جامعه و تخصص‌های ضروری و مورد نیاز کشور جهت راهنمایی شغلی فرزندانشان از جمله اهداف و وظایفی است که مطابق اساسنامه انجمن مرکزی اولیا و مربیان جمهوری اسلامی برای این نهاد تعریف شد.

تحقق اهداف و عمل به وظایف تعیین شده برای انجمن اولیا و مربیان بدون همراهی پدران و مادران دانش آموزان با مدیران و معلمان مدرسه امکان پذیر نیست زیرا مساله تعلیم و تربیت به اعتقاد کارشناسان فرایندی پیچیده و عمیق است که تنها در سایه همراهی و همکاری ۲ نهاد اصلی خانه و مدرسه و حرکت در مسیر یک سیاست، بینش و هدف طراحی شده توسط نظام، حاکمیت و ارکان وزارت آموزش و پرورش محقق خواهد شد.

نامگذاری ۲۴ تا ۳۰ مهرماه به‌عنوان هفته پیوند اولیا و مربیان فرصت خوبی برای بررسی آسیب شناسانه اهداف و وظایف انجمن‌های اولیا و مربیان در مدرسه و میزان تحقق آن است زیرا خانه و مدرسه زمانی می‌توانند رسالت آموزشی و پرورشی خود را به نحو مطلوب انجام دهند که هر یک شناخت کاملی از وظایف داشته باشند.

انجمن‌ اولیا و مربیان مدرسه؛ مراحم یا مزاحم

به اعتقاد عضو انجمن اولیا و مربیان شهرستان گنبدکاووس، نوع نگاه مدیر مدرسه به انجمن بسیار مهم است، مدیری که ظرفیت فکری، مادی و معنوی اعضای انجمن را برای پیشبرد اهداف آموزش و پرورش و رفع مسائل و مشکلات احتمالی مدرسه یک فرصت بداند بدون تردید در انجام رسالت راهبری آموزشی و پرورشی خود موفق خواهد بود.

حسین فدایی گفت: مدیرانی که از ظرفیت‌ اعضای انجمن اولیا و مربیان که منتخب خانواده‌ها و با رای مستقیم آنها انتخاب شدند، کم توجهی کند و به قولی آنها را مزاحم و دخالت کننده در امور تعلیم و تربیت بداند، موفق نخواهد بود.

وی که ۱۲ سال کارشناس مسوول انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش گنبدکاووس است، افزود: انجمن‌های اولیا و مربیان یک نهاد مردمی تاثیرگذار هستند که اگر به معنای واقعی کلمه و جایگاه قانونی شان، مورد توجه خانواده‌ها و مدیران مدارس قرار دارد، می‌توانند با فراهم کردن شرایط مناسب به ارتقای  کمی و کیفی امور آموزشی و پرورشی دانش آموزان کمک کنند.

فدایی با گرامیداشت هفته پیوند اولیا و مربیان (۲۴ تا ۳۰ مهر) اضافه کرد: اینکه مطابق اساسنامه این تشکل به مدارس اجازه داده شده یک ماه قبل از بازگشایی مدارس تا پایان مهر انتخابات انجمن اولیا و مربیان را برگزار کنند، نشان از اهمیت و جایگاه این نهاد مردمی و استفاده بهینه از ظرفیت آنها در جلب مشارکت فکری، مادی و معنوی خانواده‌ها می‌باشد.

وی با بیان اینکه انجمن‌های اولیا و مربیان ظرفیت و توانمندی لازم را برای فراهم کردن زمینه مشارکت بیشتر خانواده‌ها با مدرسه دارند، بیان داشت: یک اصل کلی در آموزش و پرورش ارتباط خانه با مدرسه بوده که در امر تعلیم و تربیت بسیار مهم و ضروری است و انجمن‌ها راه و روزنه تقویت این ارتباط دوجابنه را به‌خوبی می‌دانند.

عضو انجمن اولیا و مربیان شهرستان گنبدکاووس، برگزاری کلاس‌های آموزشی مختلف برای خانواده‌ها را یکی از شیوه‌های ارتباط خانه با مدرسه دانست و گفت: مدرسه‌ای در این بخش موفق خواهد بود که با استفاده از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان خود زمینه حضور، مشارکت و آموزش خانواده‌ها را به‌ مدرسه فراهم کند زیرا هرچه رفت و آمد خانواده‌ها به مدرسه بیشتر باشد، پیشبرد اهداف نظام تعلیم و تربیت بهتر انجام خواهد شد.

فدایی تاکید کرد: فراهم کردن این شرایط و استفاده بهینه از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان به شرطی امکان پذیر خواهد بود که مدیر مدرسه هم این احساس و اعتقاد را داشته باشد که ورود اولیا به مدرسه به‌عنوان یک بازو و توان برای پیشبرد اهداف آموزشی و پرورشی است نه اینکه احساس کند که اولیا مزاحم هستند.

وی با بیان اینکه بخش قابل توجهی از مدیران مدارس به اهمیت و جایگاه انجمن‌های اولیا و مربیان در پیشبرد اهداف نظام تعلیم و تربیت واقف هستند و از آن استفاده می‌کنند، گفت: ترکیب اعضای انجمن در مدرسه که شامل مدیر، یکی از معاونین وی، نماینده معلمان و پنج نفر از اولیای منتخب خاناده‌ها (در مدارس با جمعیت کمتر از ۳۰۰ دانش آموز) حضور دارند، به گونه‌ای است که به پیشبرد اهداف آموزشی و تربیتی مدرسه کمک زیادی می‌کند.

فدایی افزود: اگر یک مدرسه ۳۰۰ نفر دانش آموز داشته باشد یعنی ۶۰۰ پدر و مادر با اندیشه و افکار متنوع می‌توانند به مدیر مدرسه در پیشبرد اهداف آموزشی و تربیتی کمک زیادی کنند ضمن اینکه جایگاه قانونی انجمن‌های اولیا و مربیان که در اساسنامه‌ آنها قید شده به گونه‌ای است که هیچ مدیری نمی‌تواند مانع فعالیت این تشکل شده یا آنرا باطل کرد مگر به دستور مدیرکل آموزش و پرروش هر استان و یا دفتر برنامه ریزی و انجمن وزارت آموزش و پرورش، سایر مدیران و کارشناسان شهرستانی نمی‌توانند مانع فعالیت انجمن شوند.

عضو انجمن اولیا و مربیان شهرستان گنبدکاووس همچنین بابیان اینکه وظایف انجمن‌ اولیا و مربیان فقط بُعد مالی و جمع آوری پول برای مدرسه نیست بلکه استفاده بهینه از مشارکت فکری، معنوی، فرهنگی، عاطفی، آموزشی و عمرانی خانواده‌ها در پیشبرد اهداف نظام تعلیم و تربیت است، ادامه داد: برگزاری مراسم‌ها ملی و مذهبی در مدرسه، حضور در شورای معلمان و بیان نقطه نظرات اولیا به دبیران، اعزام دانش آموزان به اردوهای علمی و تفریحی، نظارت بر سرویس مدارس، برگزاری کلاس‌های آموزش خانواده و نظارت بر امور مالی مدرسه از دیگر وظایف انجمن‌ها است.

فدایی همچنین از کسب ۱۰ انجمن برتر کشوری و ۲۰ انجمن برتر استانی توسط انجمن‌های اولیا و مربیان گنبدکاووس درسال تحصیلی قبل خبر داد و گفت: این شهرستان حدود ۵۷۳ آموزشگاه دارد که در ۴۲۰ مدرسه آن هرساله انتخابات انجمن اولیا و مربیان برگزار می‌شود که هر مدرسه یک دفتر و کتاب راهنمای فعالیت دارد و اعضای انجمن و مدیران مدارس می‌توانند مطابق سرفصل های آن به انجام وظایف قانونی و محوله اقدام نمایند.

کارشناس مسوول انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش گنبدکاووس نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بحث خانواده و پیوند اولیا و مربیان و یه به عباتری ارتباط خانه با مدرسه از مهمترین نکات در نظام تعلیم و تربیت است که در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مفصل به آن پرداخته شده است.

مهدی ولی زاده افزود: اینکه چگونه این ظرفیت مهم کابردی و در مدرسه از آن استفاده شود به توانمندی مدیران مدرسه بستگی دارد که در طول سال تحصیلی به چه میزان با خانواده‌ها ارتباط گرفته و آنها را در تصمیم گیری‌ها و تصمیمی سازی‌ها دخیل کنند.

وی اضافه کرد: مدیر مدرسه می‌تواند در بسیاری از فعالیت‌های آموزشی و پرورشی از مشارکت خانواده‌ها با فراهم کردن زمینه حضور آنها در آموزشگاه با بهره گیری از ظرفیت انجمن اولیا و مربیان استفاده کند و لازمه آن تعامل و همراهی متقابل این دو نهاد (مدرسه و خانواده) است که بیشتر با هم ارتباط داشته باشند.

ولی زاده ادامه داد: یکی از مهمترین کارهایی که می‌شود در مدرسه انجام داد و خانواده‌ها را در تصمیم گیری‌ها مشارکت داد، برگزاری انتخابات انجمن اولیا و مربیان است که باید با جدیّت و پرشور و دقیق برگزار شود زیرا زمینه را برای مشارکت فعالتر خانواده‌ها در تصیمم گیری‌ها و تصمیم سازی‌های یک مدرسه فراهم می‌کند.

وی، صوری یا کمرنگ برگزار کردن انتخابات انجمن اولیا و مربیان در برخی مدارس را یکی از معضلات و آسیب‌های این حوزه دانست و گفت: کارشناسی انجمن اولیا و مربیان آموزش و پرورش در سال تحصیلی جدید نظارت‌ها را بر انتخابات این تشکل مردم نهاد بیشتر کرده تا زمینه برای مشارکت و ارتباط فعالتر خانواده‌ها با مدرسه فراهم شود.

کارشناس مسوول انجمن اولیا و مربیان آموزش و پررش گنبدکاووس همچنین افزود: شیوع کرونا در ۲ سال گذشته سبب شد تا آسیب‌هایی به مدارس به لحاظ حضور و مشارکت کمرنگ خانواده‌ها وارد شود و امور آموزشی و پرورشی را با فراز و نشیب‌های زیادی مواجه کرد.

ولی زاده بیان داشت: از سال تحصیلی جدید و با حضوری شدن مدارس، مسائل و مشکلات آموزشگاه بیشتر به چشم می‌آید که امیدواریم با مشارکت فعال انجمن‌های اولیا و مربیان، ارتباط بیشتر خانواده‌ها با مدرسه و با کار و تلاش جهادی، موانع و مشکلات رفع شود.

وی، کارگروه “تعلیم و تربیت و مبانی اعتقادی” را از کارگروه‌های مهم در انجمن اولیا و مربیان دانست و گفت: پس از ۲ سال غیرحضوری بودن مدارس به سبب شیوع ویروس کووید ۱۹ و آنلاین شدن آموزش‌ها، به مسائل تربیتی کمتر توجه شد که امسال باید با کار و تلاش مضاعف و با مشارکت فعال خانواده‌ها و مربیان مدارس علاوه بر تمرکز بر مسائل آموزشی به حوزه تربیتی هم اهتمام ویژه داشته باشیم.

ولی زاده اضافه کرد: امروز تلاش دشمنان اسلام و انقلاب از طریق شبکه‌های فضای مجازی، آسیب زدن به اعتقادات، ارزش‌های و باورهای دینی و انقلابی ملت ایران بالاخص نسل نوجوان و جوان است که باید مراقب این تهاجم و جنگ نرم دشمن باشیم و با کارهای فرهنگی مناسب با آموزه‌های اسلامی به مقابله به آنها (دشمن) بپردازیم.

با این حال به نظر می‌رسد، انجمن‌های اولیا و مربیان ظرفیت و فرصت خوبی برای پیشبرد اهداف نظام تعلیم و تربیت نسل آینده هستند که استفاده درست از آنها و همکاری متقابل دو نهاد خانه و مدرسه می‌تواند به رشد و شکوفایی بیشتر دانش آموزان این مرز و بوم کمک کند.

گلستان حدود ۲ میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۰۲ هزار نفر آنها دانش آموز بوده و در سه هزار آموزشگاه مناطق شهری و روستایی این استان شمالی مشغول تحصیل هستند.

  • منبع خبر : خبرگزاری ایرنا